Sagan um Möngu með svartan vanga, Ásdísi skáldkonu frá Rugludal, systurnar í Baslhaga og aðrar hvunndagshetjur fyrri alda.

Þegar Ómar Ragnarsson var drengur í sveit í Langadal í Húnavatnssýslu upp úr miðri síðustu öld kynntist hann nokkrum sérkennilegum konum sem höfðu djúp áhrif á hann. Þar á meðal var Margrét Sigurðardóttir, sem kölluð var Manga með svartan vanga og ýmsum verri nöfnum, förukona sem þótti ófrýnileg og gekk einatt eftir þjóðveginum miðjum með stóð af hundum og köttum í kringum sig og flautandi bílaröð á eftir.

Árið 1993 gaf Ómar út bók um Möngu en hér er sagan sögð á ný í aukinni og endurbættri útgáfu, enda hefur hann á seinustu árum komist að fjölmörgu um bakgrunn Margrétar og örlagasögu.

Sjónvarpsmaðurinn, listamaðurinn, fræðarinn og gleðigjafinn Ómar hefur opnað augu okkar fyrir alls kyns verðmætum í íslenskri náttúru, sögu og mannlífi. Í þessari bók er hann lifandi kominn, glettinn og tilfinningaríkur, fræðandi og fjörugur. Hann dregur hér upp sterkar og áhrifamiklar myndir af þeirri óvægnu lífsbaráttu sem íslensk alþýða allra alda háði, upp á líf og dauða. Slíku fólki og slíku mannlífi kynntist Ómar sem borgarbarn í sveit. Það er ekki lengra síðan.

****
„Manga með svartan vanga er skínandi bók og frásagnargleði höfundar nýtur sín til hins ítrasta. Mikið ánægjuefni að bókin skuli aftur vera fáanleg með viðbótum sem gæða góða sögu enn nýju lífi.“
Björgvin G. Sigurðsson /

“Frábær bók, efnistök, stíll, uppbygging, málfar, meistaralegar mannlýsingar. Það þarf góða bók til að maður leggi hana ekki frá sér heilt kvöld og ekki fyrr en um miðja nótt.”
Sigurdór Sigurdórsson / DV – 1993

“Hinn margorði stíll er víða með tilþrifum og stundum með glæsibrag. Kraftmikil og opinská frásögn, trúnaður við mikið og margbrotið efni. Gagnstætt þvi sem gerist og gengur nú á dögum vegur innihaldið stórum meira en umbúðirnar.”
Erlendur Jónsson / Morgunblaðið – 1993

„Lýsingar hans á sveitalífinu, konunum og þó ekki síst sjálfum sér og þeim þroska sem hann tekur út af dvöl sinni þarna og samneyti við kynjakvistina er uppistaða bókarinnar og mjög vel heppnuð … flottar lýsingar á horfinni veröld og heiðarlega horft bæði á sjálfan sig og samferðafólkið.“
Þorgeir Tryggvason /