Orðaheimur er íslensk hugtakaorðabók, sú fyrsta sinnar gerðar hér á landi. Höfundurinn, Jón Hilmar Jónsson, er unnendum góðra orðabóka ekki ókunnur, því að fyrra verk hans, Orðastaður, hefur ratað til fjölda notenda og verið afar mikilvæg viðbót við það safn bóka um íslenska tungu sem við höfum átt úr að velja. Hér bætir hann um betur því Orðaheimur er mikið stórvirki sem kemur til móts við brýna þörf.

Orðaheimur er yfirgripsmikið en mjög aðgengilegt verk og er fyrst og fremst ætlað að greiða notendum leið að viðeigandi orðalagi við hin ýmsu tækifæri, bæði í ræðu og riti. Bókin hefur því að nokkru leyti sama notkunargildi og samheitaorðabók, þó að framsetning og efnisskipan sé gjörólík. Kjarni bókarinnar inniheldur 840 hugtakaheiti sem vísa til óhlutstæðra fyrirbæra og snerta aðallega eiginleika, skynjun og framferði mannsins, afstöðu hans og viðbrögð við umhverfi sínu og mannleg samskipti. Hverju hugtaki fylgir síðan fjöldi orðasambanda sem tengjast því á mismunandi vegu og jafnframt er vísað til skyldra hugtaka til frekari glöggvunar og fróðleiks. Það er því auðvelt að finna lausnir á hvers kyns vanda og jafnauðvelt er að gleyma sér yfir auðgi málsins og óþrjótandi tjáningarmöguleikum, því að alls er lýst um 33.000 orðasamböndum sem flestir kannast við en hafa ef til vill ekki komið fyrir sig í dagsins önn. En einnig lætur höfundur mörg skondin og skemmtileg tilbrigði fylgja með sem okkur eru ekki eins töm en krydda tilveruna óneitanlega.

Annar meginhluti bókarinnar er heildarskrá yfir leitarorð sem tryggir beinan aðgang að öllum orðasamböndum og hugtökum. Hún er stór í sniðum enda er þar gert ráð fyrir að nýta megi hvaða meginorð og orðasamband sem er sem aðgangslykil að því orðafari sem leitað er eftir. Sjálfstætt gildi þessarar skráar kemur einnig víða í ljós, ekki síst þar sem fjölbreytileg mynd af notkun einstakra orða blasir við. Aftast í bókinni er síðan ensk lykilorðaskrá en með henni er gerð tilraun til að byggja brú til þeirra erlendu notenda sem eiga óhægt með að nýta sér aðrar aðgangsleiðir að hugtakalýsingunni.

Höfundur vann að smíði verksins um árabil og hlaut til þess styrki úr Rannsóknasjóði Háskóla Íslands, Lýðveldissjóði og Málræktarsjóði. Hann hóf þegar að leggja drög að efnisöflun árið 1994, eftir útgáfu Orðastaðar, og eins og nærri má geta var víða leitað fanga, söfn Orðabókar Háskólans vógu þar þyngst en einnig var víða leitað út fyrir þau og ómæld vinna og metnaður var lagður í að gera þetta íslenska brautryðjandaverk sem best úr garði.

Orðaheimur er fyrir þá sem láta sér annt um íslenskt mál og málnotkun og saknað hafa íslenskrar hugtakaorðabókar á borð við þær sem til eru á öðrum tungumálum og aðrar þjóðir hafa notið góðs af. Þetta er verk sem sú þjóð sem hugsar, talar og skrifar á íslensku getur haft gagn af um ókomna tíma.